As putas motos
“As putas motos” é o
único texto do libro que precisou do consello de lectores externos e
o único que foi integramente reescrito (dúas veces). Nas primeiras
versións a historia parecíame simplemente un bluff, e habíanmo
seguir parecendo todas as posteriores se non me decatase de que
precisamente era un texto que estaba concibido para ser un bluff e
que por tanto o bluff que o texto é tiña que ser parte fundamental,
e mesmo o tema principal, do propio texto.
A dimensión
metaliteraria chegou apenas na última versión; nas anteriores, a
protagonista non era escritora senón unha estudante de doutoramento
que soñaba con escribir cousas diferentes da súa tese (unha
situación similar á miña polos días nos que encetei a narración),
pero demostrouse evidente ao final que cumpría escoller entre xogar
a carta académica ou a literaria; xogar esta última fai que algúns
dos excesos estilísticos, se ben non se solucionan, si se
autoxustifiquen, que non é pouco.
Supoño que non é
evidente, pero pretende existir un segundo nivel de metaliteratura
aquí, que é o que equipara a voz da narradora coa miña propia voz
tal e como funcionaba, por exemplo, en dz ou o libro do esperma,
un libro tan zoupón que a voz era irremediabelmente a miña en todos
os textos. Explícome: o texto relata o durísimo encontro coa
realidade por parte dunha persoa que, a forza de arrebatos cínicos e
mantras posmodernos (todo é ficción, etc.), vivía nunha especie de
mundo paralelo, pretendidamente cruel pero dunha crueldade como
falsa, como de plastilina. Ese era eu en certo modo, ese son eu cada
vez menos (creo). A voz desta rapaza exorciza así a miña propia; o
texto é barroco só para prometerme a min mesmo e prometerse a si
mesmo non volver ser barroco nunca máis.
A división en capítulos
foi unha descuberta serodia da que namorei á primeira vista;
defendín ante quen correspondía a necesidade de que cada capítulo
comezase en páxina á parte para xogar coa idea (confeso que nunca
pretendida mentres escribía, pero que cada vez me convence máis) de
o texto ser non tanto un conto senón unha novela frustrada, ou un
conto que se disfraza de novela frustrada como o mellor
recurso posíbel para falar sobre as novelas frustradas.
O título veu, como
habitualmente, antes que o texto. Era unha mañá de resaca en
Ourense; estabamos nun bar, había un zunido desagradábel procedente
do televisor e alguén se referiu ao que nel había como as “putas
motos”. Nese momento o adxectivo “putas” pareceume que
encaixaba marabillosamente co substantivo “motos”, e tiven unhas
ganas terríbeis de titular algo así, calquera cousa: parecíame
como o rei Midas dos títulos, capaz de converter en ouro calquera
contido que aparecese debaixo. Pero eses títulos non existen. O que
podo dicir deste, andado o tempo, é que non ten moita relación co
texto, pero gosto do efecto, creo que iso lle dá un punto
terrorífico.
E despois, non sei,
francamente, cal pode ser a filiación literaria deste texto; acaso
máis que de libros concretos beba da idea que me fixen eu de libros
que non lin, ou que non lera na altura, certa posmodernidade
americana talvez, mesmo mencionaría a Thomas Pynchon se non fose un
xigante (pero un xigante que lin tempo despois de rematar o libro) e
este texto un miserábel anaco de bosta. Co pretexto de México,
houbo un intento de ler como documentación a novela Baixo o
volcán de Malcolm Lowry, que abandonei ás dez páxinas por
causa dun efecto soporífero que me producía e do que culpei á
tradución até que pouco despois descubrín con estupor que xusto esa tradución (de Raúl Ortiz) é,
seica, moi importante. Serei eu, logo. Tamén parece planear a
sombra de Kerouac na parte da viaxe en carro por México, pero o
certo é que, para gañar en verosemellanza canto aos lugares e os
costumes, está sacada en grande medida dunha viaxe real que fixemos
tres amigos por México en 2006; claro que Kerouac pode estar
perfectamente na raíz de que facer unha viaxe como esa parecese unha
boa idea no momento, e conste que sigo pensando que o era e tamén
que gosto moitísimo de Kerouac.